De emigratie – vooral van jongeren – blijft onverminderd hoog [Diaspora] , de immigratie komt maar niet op gang en er overlijden meer ouderen dan dat er kinderen geboren worden. Worden de Portugezen met uitsterven bedreigd?

Bevolking krimpt

Volgens het nationale bureau voor de statistiek (INE) – is de bevolking de laatste acht jaar steeds verder afgenomen en heeft Portugal in die periode ruim een kwart miljoen van zijn inwoners verloren. Alles wijst erop dat deze afname zich de komende jaren verder zal voortzetten. Over 20 jaar zal – volgens het INE – het aantal inwoners onder de magische grens van 10 miljoen zijn gezakt en over 60 jaar zullen er nog maar 7,5 miljoen Portugezen over zijn!

En vergrijst

Een tweede ontwikkeling is de toegenomen levensverwachting.

Die is – ondanks de economische crisis van de afgelopen jaren – inmiddels opgelopen tot gemiddeld 80 jaar (77 voor mannen en 83 voor vrouwen), met als gevolg vergrijzing.

Sinds 2000 wonen er in Portugal meer bejaarden dan economisch actieve inwoners.
In 2016 waren er voor elke 100 jongeren al 150 bejaarden en als we de voorspellingen mogen geloven, zullen er over 60 jaar voor elke 100 jongeren ruim 300 Portugezen op leeftijd zijn. Of iemand dan nog weet wat het woord pensioen betekent?

Kinderen hebben de toekomst

Gelukkig zien kinderen de toekomst niet zo somber in.

De digitale krant Jornal-i vroeg kinderen in Portugal hoe ze denken dat hun land er over 20 jaar uitziet.


Teresa Rainho
(7 jaar) verwacht dat er dan geen arme mensen meer zullen zijn, geen dieven, geen graffiti en ook geen discussies op straat maar wel genoeg parkeerplaatsen en eten voor iedereen.

Théo Lestable (9) denkt dat Portugal wel een van de armere landen in de wereld zal zijn en dat het er óf heel koud óf heel warm is, waardoor je tussen 11 en 2 niet op straat kunt. Auto’s vliegen en rijken zullen altijd een robot bij zich hebben, die alles voor hen doet.

André Trigo (10) gelooft dat bijna alles beter zal zijn, behalve de enorme hoeveelheid afval. Er zullen geen vuurwapens meer zijn en alle verkeer zal – net als drones –door de lucht vliegen. Mensen zullen minder eten – vooral insecten zoals krekels, kakkerlakken, mieren en sprinkhanen – omdat ze minder energie nodig hebben.

Volgens Inês Jesus (9) hebben alle baby’s een robot, die hun dingen leert en gaan ook bejaarden het beter krijgen. Die hoeven dan niet meer met de bus maar kunnen gebruik maken van speciale lopende banden met leuningen, waaraan ze zich alleen maar vast hoeven te houden om door de stad vervoerd te worden. Helemaal gratis!

[ foto’s Público ]                                                                      Bom fim de semana

Niemand minder dan de 82-jarige Sophia Loren doopte begin deze maand in Le Havre het – volgens de eigenaar – 8e wereldwonder.

De Meraviglia (‘Wonder’) is 315 meter lang,  65 meter hoog en kan bijna 6000 passagiersvervoeren. Het is daarmee het grootste in Europa gebouwde cruiseschip ter wereld.

Verleden week meerde het – op zijn eerste reis – aan in Lissabon.

Goed voor de economie

Volgens Ana Paula Vitorino, minister van Zee en Visserij, zullen dit jaar ruim 300 cruiseschepen en 500.000 passagiers de – binnenkort geheel gerenoveerde – terminal van Santa Apolónia aandoen. ‘We zien de laatste jaren een constante groei van het aantal cruiseschepen en de komende 10 jaar verwacht ik een verdubbeling van het aantal passagiers in Lissabon, aldus de minister. ‘Dat is goed voor de stad en goed voor de economie.’

Slecht voor het klimaat

Klimaatactivisten waarschuwen echter voor de enorme vervuiling, die deze megaschepen veroorzaken. ‘Bij het melden van emissies wordt de uitstoot van schepen – die dicht langs de kust varen – nooit meegerekend’, aldus Francisco Ferreira, directeur van milieuorganisatie ZERO. ‘Als de uitstoot van zwaveldioxide van deze boten zou worden meegerekend, zou dat de officieel opgegeven uitstoot bijna verdubbelen.’ ‘Met een wind, die in Portugal meestal uit het westen waait, breidt de luchtvervuiling zich over de hele kuststreek uit.

Luchtvervuiling

Zeeschepen gebruiken stookolie, de goedkoopste en smerigste diesel die er is. Dat leidt tot hoge emissie van CO2, zwaveldioxide en stikstofmonoxide. Volgens de Britse krant the Guardian en de Duitse milieuorganisatie NABU stoot een middelgroot cruiseschip net zoveel broeikasgassen uit als 5 miljoen middenklassenauto’s, die dezelfde afstand afleggen.

Maar ook voor anker in de haven – waarbij de motoren stationair blijven draaien voor de elektriciteitsvoorziening – gaat de vervuiling door en wordt per uur ruim 6 ton CO2 de lucht ingejaagd. Dat is evenveel als een Hummer produceert in een heel jaar.

Watervervuiling

Een cruiseschip met 3000 opvarenden loost per dag meer dan 100.000 liter rioolwater en produceert 7 ton afval, meldt het Amerikaanse milieuagentschap EPA. Nieuwere schepen hebben tegenwoordig waterzuiveringsinstallaties en verbrandingsinstallaties voor afval.
Maar bij het merendeel is dat nog niet het geval.

Geniet van het weekend             Tenha um excelente fim de semana

Quem me ensinou a nadar                                                     Wie leerde me zwemmen
Quem me ensinou a nadar                                                     Wie leerde me zwemmen
Foi, foi marinheiro                                                                   Dat waren, dat waren, matroos
Foi os peixinhos do mar                                                          Dat waren de visjes in de zee

https://youtu.be/98BFoZ8t0lk     (Milton Nascimento, Peixinhos Do Mar)

‘Ik ben er even tussenuit’, zegt Francisco als ik hem in de Beco de São Luis tegen het lijf loop.’ Hij ziet grauw en heeft wallen onder zijn ogen. ‘Deze maand zie je me hier niet meer. Ik heb een kamer buiten de stad gehuurd. Om te kunnen slapen’.
Die feesten zijn vooral goed voor diegenen die daar dik geld aan verdienen maar er wordt totaal geen rekening gehouden met buurtbewoners, die s’ morgens naar hun werk moeten.’
Francisco woont tegenover de Grupo Desportivo da Pena,. Op de binnenplaats van
deze buurtvereniging vieren de buurtbewoners ‘s avonds uitbundig feest met verse, sardientjes op de gril en Portugese smartlappen in de lucht. Tot diep in de nacht.
In het weekend is er life-muziek. Dan vliegen de pannen van het dak.

Festas de Lisboa
Rook in je ogen, de geur van vis en dreunende volksmuziek.
In alle hoeken en gaten wordt in juni feest gevierd met gegrilde sardientjes en ijskoud bier. De stad omgetoverd tot een groot openluchtfestival met concerten, theater en films. Dat alles ter ere van Sint Antonius, Lissabons favoriete beschermheilige (www.festasdelisboa.com).

Optochten
Hoogtepunt zijn de volksmarsen (Marchas Popularas ) op 12 juni. In feestelijke optocht laten de verschillende buurten zich van hun beste kant zien. Verleden jaar werd de hoofdprijs gewonnen door Alfama, een van de oudste wijken van de stad. De buurtvereniging van Francisco werd toen tweede. Het defilé begint ‘s avonds om 21 uur op de Avenida da Liberdade.

Een dag later, op 13 juni – de sterfdag van de heilige – vindt ‘s middags de processie van Sint Antonius plaats, de religieuze apotheose van het volksfeest. Zijn beeld wordt dan vanaf de St Antoniuskerk door de oude binnenstad gedragen. Het is duidelijk dat er die dag in Lissabon niet gewerkt wordt.

Sardines
Als Portugezen praten over sardines dat hebben ze het nooit over die kleine, onthoofde, zilverkleurige visjes, gepropt in zo’n kleurrijk miniblikje. Nee, dan bedoelen ze verse, sappige gegrilde sardines. Hoe groter en dikker, hoe lekkerder! Sardines – rijk aan gezonde omega-3-vetten – lokaal gevangen in de Atlantische Oceaan, die over een lengte van bijna 1000 km Portugals westelijke grens vormt.

                                                                       BOM FIM DE SEMANA

 ‘Duitse economie sterk en georganiseerd’              (Nelson Campos, 33 jaar, consulent)

‘België heeft beste sociale zekerheid ter wereld’    (Pedro Rupio, 34 jaar, bankier)
‘In Frankrijk is gezondheidszorg perfect’                (Paulo Marquez, 36 jaar, ingenieur)
‘Onderwijs in VS van wereldklasse’                          (Gabriel Marques, 35 jaar, fiscalist)
‘Braziliaanse arbeidsmarkt dynamisch‘                   ( Flávio Alves, 31 jaar, jurist)

Het merendeel van de hoogopgeleide – meest universitair geschoolde – jongeren, die de afgelopen 5 jaar geëmigreerd zijn, hebben nog geen Saudade naar hun vaderland.
Hoewel de economie lijkt aan te trekken, is er ‘onvoldoende vertrouwen, vooral omdat de jeugdwerkeloosheid(27%) erg hoog blijft’, aldus Maria Filomena Mendes, voorzitter van de Portugese Demografische Vereniging.

Emigratieland
Van de 12 miljoen Portugezen wonen ruim 2 miljoen in het buitenland. Er is geen land in Europa – op ministaatje Malta na – met zoveel emigranten! ‘Emigratie zit de Portugezen in het bloed. Dat is al zo sinds de ontdekkingsreizen in de 15e eeuw’, zegt historicus Magelhães Godinho.

Emigratie in de jaren 60
De emigrant van vandaag is niet meer de laagopgeleide werknemer uit de jaren 60 van de vorige eeuw, die destijds – toen Portugal een dictatuur was en dure koloniale oorlogen uitvocht in Afrika – massaal het land ontvluchtte. Driekwart van de emigranten verliet het land indertijd illegaal, vooral naar Frankrijk.

Braindrain
Door de wereldwijde crisis en de forse bezuinigingen zijn sinds 2011 – toen de economische crisis op z’n hoogtepunt was – ieder jaar meer dan 100.000Portugezen naar het buitenland vertrokken. In tegenstelling tot de jaren 60 zijn het nu vooral jonge en gekwalificeerde mensen die emigreren en is met name Engeland zeer gewild bij artsen en verpleegkundigen.
Als gevolg van deze braindrain verliest het land niet alleen haar dure investeringen in het hoger onderwijs, maar tevens een belangrijk deel van de economisch actieve bevolking. Daartegenover staat dat het bedrag dat emigranten elk jaar naar hun vaderland terugsturen nog nooit zo hoog is geweest. In 2016 bijna 3 miljard euro. En dat is natuurlijk weer goed voor de lokale economie.

Brexit
Angst voor de Brexit weerhoudt veel verpleegkundigen er toenemend van om naar Engeland te emigreren. Het afgelopen jaar zijn het aantal verzoeken – om het diploma in het Verenigd Koninkrijk erkend te krijgen – dan ook gehalveerd.

Bevolking verschrompelt
Volgens Rui Pena Pires, onderzoeker bij het Emigratie Observatorium, is een bijkomend probleem ‘dat de immigratie maar niet op gang wil komen en er veel te weinig arbeidsplaatsen voor nieuwe immigranten worden gecreëerd’. 
Omdat veel jonge Portugezen blijven emigreren, krimpt de bevolking niet alleen maar vergrijst ook nog eens.

Geniet van het weekend             Tenha um excelente fim de semana

‘Is Lissabon een geschikte stad om naar toe te gaan’, vroeg Rob, mijn collega, die in een rolstoel zit. Ik hoefde niet lang na te denken. Natuurlijk, het is er prachtig en je bent er zo met het vliegtuig. Maar met een rolstoel de stad in?

De belangrijkste handicap van Lissabon voor mensen met een beperking is, dat de stad – net als Rome – op zeven heuvelen is gebouwd en bezaaid met trappen. Rolstoelen houden niet van hellingen en al helemaal niet van trappen.
Een tweede obstakel zijn de hobbelige keitjes, waarvan een groot deel los of ontbrekend. Bovendien zijn de stoepranden hoog, de trottoirs smal en frustreren willekeurig geplaatste paaltjes vaak een soepele doorgang.

Het openbaar vervoer biedt geen soelaas. De pittoreske trammetjes, ‘onthoofde’ sightseeing-bussen en ronkende tuk-tuks zijn absoluut niet toegankelijk. Taxi’s zijn goedkoop maar taxichauffeurs niet altijd vriendelijk als de medepassagier een rolstoel blijkt te zijn.

Meer autonomie
De linkse regering wil mensen met een beperking – die vaak in instellingen verblijven – meer autonomie geven door hen in hun eigen vertrouwde omgeving te laten wonen.
Daarvoor moeten dan wel persoonlijke hulpverleners opgeleid worden, die – voor twee keer het minimumloon – zorgtaken in huis op zich gaan nemen.

Publieke debat

Onder druk van de publieke opinie en belangenorganisaties is het voorstel aangepast. De minimum leeftijd voor individuele ondersteuning wordt verlaagd van 18 naar 16 jaar. Dit om scholieren met een beperking beter naar volwassenheid te kunnen begeleiden. Ook zal de eerder voorgestelde ondersteuning van maximaal 40 uur per week worden losgelaten, voor mensen die meer zorg nodig hebben.

‘Hoe kun je onze vrijheid tot 8 uur per dag beperken? Blijven we dan de andere 16 uur in bed?’, merkte een woedende – geheel verlamde – Eduardo Jorge hierover in het Parlement op.

De rolstoelafhankelijke 26-jarige Lúcia Fisteus ziet de voorstellen wel zitten, maar wil haar hulpverleners zelf uitzoeken. ‘Zo iemand komt heel dicht bij je intimiteit. Veel meer nog dan je beste vriendin.’

Nooit meer in de rij

Mocht Rob alsnog besluiten te gaan, dan wacht hem een verassing. Er is namelijk pas een wet aangenomen, die niet toestaat dat mensen met een beperking in een rij moeten wachten, ook niet voor een restaurant.
Een wet die volgens de Staatssecretaris van Participatie Ana Sofia Antunes – zelf visueel beperkt – ‘eigenlijk niet nodig zou moeten zijn als we ons gewoon beleefd gedragen.’

Geniet van het weekend       Tenha um ótimo fim de semana